Cel: Celem niniejszej pracy było ustalenie czy zastosowanie okładów borowinowych jako elementu uzupełniającego kinezyterapię i fizykoterapię pozwoli uzyskać lepszy efekt terapeutyczny u pacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawów kolanowych niż zastosowanie leczenia opartego tylko na kinezyterapii i fizykoterapii. Materiał i metoda: Badaniami objęto 20 kobiet w wieku 49-70 lat, u których stwierdzono II° i III° (wg klasyfikacji Seyfrieda) choroby zwyrodnieniowej stawu kolanowego. Wszystkich badanych losowo podzielono na dwie grupy: badaną (n=10) i kontrolną (n=10). W grupie badanej zastosowano: okłady borowinowe, kinezyterapię i fizykoterapię, a w kontrolnej tylko kinezyterapię i fizykoterapię. Pacjentów badano dwukrotnie: bezpośrednio przed rozpoczęciem leczenia i po 2 tygodniach w ostatnim dniu zabiegów. U każdego z badanych przeprowadzono pomiar: zakresu ruchomości w stawie kolanowym i obwodu kończyny, ocenę stopnia dolegliwości wynikających z choroby zwyrodnieniowej przy użyciu kwestionariusza WOMAC, oraz pomiar stopnia intensywności odczuwania bólu za pomocą skali VAS. Wyniki: Stwierdzono, iż odczuwana przez pacjentów sztywność w stawie (badana przy pomocy kwestionariusza WOMAC) statystycznie istotnie zmniejszyła się tylko w grupie badanej (p<0.05). Zauważono, iż w obu grupach po zastosowanej terapii nastąpiło statystycznie istotne zmniejszenie poziomu bólu (p<0.05), ocenianego za pomocą skali VAS. Po 2 tygodniach terapii statystycznie istotny przyrost w zakresie zgięcia (p<0.05) zaobserwowano tylko w grupie kontrolnej. Wnioski: Zarówno leczenie oparte tylko na kinezyterapii i fizykoterapii jak i model uzupełniony o okłady borowinowe wykazuje zbliżone działanie przeciwbólowe. Obserwowane po 2 tygodniach zabiegów obniżenie sztywności stawowej pozwala sugerować, że borowina może być włączona jako element uzupełniający terapię choroby zwyrodnieniowej stawów.